تاثیر معنویت و حمایت‌های اجتماعی بر سلامت جسم و روان افراد
به مناسبت هفته ملی بهداشت روان، برای بررسی دو مفهوم معنویت و حمایت اجتماعی در سلامت روان افراد با متخصصان این حوزه به گفتگو نشستیم.
۱۱:۰۶ - ۲۵ مهر ۱۳۹۷
وانانیوز|
تلاش انسان برای برقراری رابطه با خود، خداوند، طبیعت و انسان‌های دیگر است. تاکنون هزاران مقاله که در پایگاه داده‌های علمی منتشر شده‌اند، نشان می‌دهند که معنویت و مذهب بر سلامت جسمانی و روانی تاثیرگذار است. موضوع حائز اهمیت پرورش بعد معنوی در جوانان و نوجوانان است. در مسیر پرورش بعد معنوی، پیش از هر چیز نیاز است که میزان خودآگاهی معنوی نوجوان بررسی شود. خودآگاهی معنوی اساس دستیابی انسان به کمال است. جوانان و نوجوانان در فرایند هویت‌یابی خود، به دنبال یافتن هدف و معنای زندگی هستند.
پرورش بعد معنوی و دینی از ابتدای دوران کودکی در خانواده با مشاهده نگرش و رفتار معنوی والدین آغاز می‌شود. کودک و نوجوان از والدین و اطرافیان خود می‌آموزد که رابطه با خداوند معنای کامل و ارزشمندتری به زندگی می‌دهد. والدین در مسائل و مشکلات زندگی با مدد گرفتن از خداوند به فرزندان خود می‌آموزند که هرگز ناامید نشوند و تا آنجا که می‌توانند با تلاش و ایمان به یاری خدا، مسائل زندگی خود را مدیریت کنند.
دکتر جعفر بوالهری - رییس مرکز تحقیقات سلامت معنوی و رییس دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران به مناسبت هفته ملی بهداشت روان، درباره معنویت به عنوان عامل مهمی در سلامت روان یک فرد می‌گوید: آخرین رویکرد‌های علمی جهان بیانگر این است که سلامت فردی در گرو سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است. انسان مجموعه‌ای از جسم و روان و ایمان است. تاکید ما بر این است که در حال حاضر باید جوانان را در بعد سلامت معنوی دریابیم. در هیمن راستا سال‌های زیادی را صرف مطالعه و بررسی سلامت روان و معنوی جوانان کردیم.
وی ادامه می‌دهد: مغز انسان جایگاه معنویت است. گر افرادی با یک رفتار خوب، دارای موقعیت اجتماعی و شغل خوبی هستند، قطعا دارای سلامت روان و جسمی هستند. این تئوری درباره سلامت معنوی نیز صدق می‌کند. تفکر انسان درباره دین به سلامت مغز و روابط اجتماعی سالم مانند محیط خانوادگی مربوط است. نباید اجازه دهیم تنش‌های اجتماعی، اقتصادی ما را از معنویت دور کند.
نقش حمایت اجتماعی بر سلامت روان نوجوانان و جوانان
دکتر سید علی جواد موسوی _. معاون امور اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی ایران، درباره حمایت اجتماعی به عنوان عامل مهم دیگری که در سلامت روان نقش دارد، می‌گوید: حمایت اجتماعی به این معناست که فرد احساس کند مورد توجه دیگران است و دیگران برای او ارزش قائل هستند و او خود را متعلق به یک شبکه اجتماعی می‌داند. به طور کلی سه نوع حمایت اجتماعی عاطفی، ابزاری و اطلاعاتی داریم.
وی درباره انواع حمایت‌های اجتماعی و تاثیرات آن می‌گوید: حمایت اجتماعی عاطفی به این معناست که فرد هنگام غم و اندوه و فقدان به کسی یا کسانی تکیه کند و از اندوه خود بکاهد. حمایت اجتماعی ابزاری نیز به منظور حمایت از فردی است که مال یا مسکن خود را از دست داده و به حمایت جامعه یا دوستان خود نیاز دارد. در حمایت اجتماعی اطلاعاتی، فرد می‌تواند از نظر اطلاعاتی تامین شود و در صورت بروز مشکل به مشورت با دیگران بپردازد.
موسوی با بیان اینکه وجود همسر در زندگی نیز نوعی حمایت اجتماعی است، می‌افزاید: اگر یک فرد دیر ازدواج کند، از این حمایت اجتماعی بی‌بهره می‌ماند. در افرادی که دیر ازدواج می‌کنند، میزان اضطراب و افسردگی و بی‌خوابی افزایش می‌یابد. گاهی مطالعات نشان می‌دهد استعمال دخانیات و مواد مخدر در افرادی که مجرد هستند، بیشتر است.
وی در پایان می‌گوید: حمایت اجتماعی نوعی تکیه‌گاه برای فرد است و نقش بسیار مهمی را در سلامت روان فرد دارد. اگر فرد از یکی از این حمایت‌ها محروم شود، دچار اختلالات روانی می‌شود. در این حالت میزان ریسک افسردگی، اظطراب، خودکشی و... افزایش می‌یابد. در بعضی مواقع حتی ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی _. عروقی با محرومیت از این حمایت‌های اجتماعی در افراد زیاد می‌شود. همچنین کاهش حمایت‌های اجتماعی علاوه بر پیدایش اختلالات روانی، موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود و بر سلامت ارگان‌های دیگر بدن تاثیر می‌گذارد.
انتهای پیام
پرورش بعد معنوی و دینی از ابتدای دوران کودکی در خانواده با مشاهده نگرش و رفتار معنوی والدین آغاز می‌شود. کودک و نوجوان از والدین و اطرافیان خود می‌آموزد که رابطه با خداوند معنای کامل و ارزشمندتری به زندگی می‌دهد. والدین در مسائل و مشکلات زندگی با مدد گرفتن از خداوند به فرزندان خود می‌آموزند که هرگز ناامید نشوند و تا آنجا که می‌توانند با تلاش و ایمان به یاری خدا، مسائل زندگی خود را مدیریت کنند.
دکتر جعفر بوالهری - رییس مرکز تحقیقات سلامت معنوی و رییس دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران به مناسبت هفته ملی بهداشت روان، درباره معنویت به عنوان عامل مهمی در سلامت روان یک فرد می‌گوید: آخرین رویکرد‌های علمی جهان بیانگر این است که سلامت فردی در گرو سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است. انسان مجموعه‌ای از جسم و روان و ایمان است. تاکید ما بر این است که در حال حاضر باید جوانان را در بعد سلامت معنوی دریابیم. در هیمن راستا سال‌های زیادی را صرف مطالعه و بررسی سلامت روان و معنوی جوانان کردیم.
وی ادامه می‌دهد: مغز انسان جایگاه معنویت است. گر افرادی با یک رفتار خوب، دارای موقعیت اجتماعی و شغل خوبی هستند، قطعا دارای سلامت روان و جسمی هستند. این تئوری درباره سلامت معنوی نیز صدق می‌کند. تفکر انسان درباره دین به سلامت مغز و روابط اجتماعی سالم مانند محیط خانوادگی مربوط است. نباید اجازه دهیم تنش‌های اجتماعی، اقتصادی ما را از معنویت دور کند.
نقش حمایت اجتماعی بر سلامت روان نوجوانان و جوانان
دکتر سید علی جواد موسوی _. معاون امور اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی ایران، درباره حمایت اجتماعی به عنوان عامل مهم دیگری که در سلامت روان نقش دارد، می‌گوید: حمایت اجتماعی به این معناست که فرد احساس کند مورد توجه دیگران است و دیگران برای او ارزش قائل هستند و او خود را متعلق به یک شبکه اجتماعی می‌داند. به طور کلی سه نوع حمایت اجتماعی عاطفی، ابزاری و اطلاعاتی داریم.
وی درباره انواع حمایت‌های اجتماعی و تاثیرات آن می‌گوید: حمایت اجتماعی عاطفی به این معناست که فرد هنگام غم و اندوه و فقدان به کسی یا کسانی تکیه کند و از اندوه خود بکاهد. حمایت اجتماعی ابزاری نیز به منظور حمایت از فردی است که مال یا مسکن خود را از دست داده و به حمایت جامعه یا دوستان خود نیاز دارد. در حمایت اجتماعی اطلاعاتی، فرد می‌تواند از نظر اطلاعاتی تامین شود و در صورت بروز مشکل به مشورت با دیگران بپردازد.
موسوی با بیان اینکه وجود همسر در زندگی نیز نوعی حمایت اجتماعی است، می‌افزاید: اگر یک فرد دیر ازدواج کند، از این حمایت اجتماعی بی‌بهره می‌ماند. در افرادی که دیر ازدواج می‌کنند، میزان اضطراب و افسردگی و بی‌خوابی افزایش می‌یابد. گاهی مطالعات نشان می‌دهد استعمال دخانیات و مواد مخدر در افرادی که مجرد هستند، بیشتر است.
وی در پایان می‌گوید: حمایت اجتماعی نوعی تکیه‌گاه برای فرد است و نقش بسیار مهمی را در سلامت روان فرد دارد. اگر فرد از یکی از این حمایت‌ها محروم شود، دچار اختلالات روانی می‌شود. در این حالت میزان ریسک افسردگی، اظطراب، خودکشی و... افزایش می‌یابد. در بعضی مواقع حتی ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی _. عروقی با محرومیت از این حمایت‌های اجتماعی در افراد زیاد می‌شود. همچنین کاهش حمایت‌های اجتماعی علاوه بر پیدایش اختلالات روانی، موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود و بر سلامت ارگان‌های دیگر بدن تاثیر می‌گذارد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
لینک کپی شد
گزارش خطا
آهن ملل
ارسال نظر
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار
دیگران چه می‌خوانند؟
برچسب های منتخب
پرطرفدارترین
http://iqna.ir/fa/news/3770423 (خیز گزازی ایکنا )
تأثیر معنویت بر سلامت را جهانی کنیم
http://www.ghatreh.com/news/nn45424857/ ( خبرگزای قطره )
http://www.mokhbernews.ir/Home/ShowNewsInfo/10732950 ( خبر مخبر)
https://khabarfarsi.com/u/63223093 (خبر فارسی )
(https://shia.shafaqna.com/FA/AL/2030290 ( Shia News
- شیعه نیوز مدی
http://www.ch-iran.org/ ( شبکه خانه خیرین ایران )
https://monitor.shafaqna.com/FA/AL/538545
تأثیر معنویت بر سلامت را جهانی کنیم
کانون خبرنگاران نبأ ــ به تازگی در مجامع علمی مسئله «عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت» سر از خاک بیرون آورده که البته قادر به تبیین سلامت معنوی نیست؛ دلیل آن هم احتمالاً سردمداری بهداشت جهانی از سوی کسانی است که توان برنامه‌ریزی برای این مقوله را ندارند؛ بنابراین این وظیفه برعهده دیندارانی است که بتوانند ابعاد سلامت معنوی را جهانی کنند.
تأثیر معنویت بر سلامت را جهانی کنیم
محمد شرافت، کارشناس بهداشت و فعال مدنی در حوزه سلامت معنوی، در گفت‌و‌گو با خبرنگاران ایکنا، نبأ؛ تصریح کرد: نقطه ضعف بزرگ مدیریت سلامت در جهان امروز این است که تنها جامعه پزشکی را مسئول سلامت مردم در نظر می‌گیرد و از خیل عظیم عوامل مؤثر بر سلامت چشم‌پوشی کرده است.
محمد شرافت با پرداختن به ورود معنویت به سلامت، اظهار کرد: بعد معنوی چه در جایگاه‌های فردی و چه در ابعاد جمعی جای خود را در مستندات علمی سلامت پیدا کرده و این در حالی است که این امر هنوز عملی نشده است.
او افزود: به تازگی در مجامع علمی مسئله «عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت» نیز سر از خاک بیرون آورده که البته قادر به تعریف و تبیین سلامت معنوی نیست. دلیل آن هم احتمالاً سردمداری سلامت بهداشت جهانی از سوی کسانی است که ابعاد معنوی و اثرات آن را بر سلامتی خوب نشناخته و توان برنامه‌ریزی برای این مقوله را ندارند؛ بنابراین این وظیفه برعهده دیندارانی قرار می‌گیرد که بتوانند ابعاد سلامت معنوی را در جامعه به خوبی روشن و آن را جهانی کنند.
این فعال مدنی در ادامه گفت: سلامت معنوی بعد فراموش‌شده بهداشت جهانی است؛ قطعاً همه ما شاهد توکل و توسل بیماران به ذات حق تعالی و معصومین(ع) بوده‌ایم، اما قادر به ارائه مستند علمی درباره تأثیر این امر بر بیمار نیستیم و یا در کل از میزان و اهمیت تأثیر اعتقادات مذهبی و معنوی بر سلامت بی‌اطلاعیم؛ این نقصان امروز بیش از همیشه در ساختار مدیریت سلامت نمایان شده است؛ به طوری که نیازمند اقدامی کارشناسانه و عملی با مشارکت جمعی حوزه‌های علمیه در سراسر جهان، جامعه پزشکی و تمام افراد مطلع و آگاه در این زمینه هستیم.
محمد شرافت با بیان اینکه معنویت در تسکین و درمان آلام و دردهای روحی و جسمی انسان مؤثر است، گفت: شاهد توکل و توسل بیماران به ذات حق تعالی و معصومین (سلام ا... علیهم الاجمعین) بوده‌ایم و بسیار شنیده‌ایم که بیماران آگاهانه و با اعتقاد همه چیز را به حضرت حق واگذار و از او طلب شفا می‌کنند. اما اگر از ما بپرسند چه جایگاهی برای شفای بیماران در ابعاد معنوی قایل هستیم، تقریباً باید اذعان کنیم که مستند علمی برای آن‌ها تهیه نکرده‌ایم و اصولاً نمی‌دانیم و یا نمی‌توانیم از میزان تأثیر اعتقادات مذهبی و معنوی بر سلامت مطلع شویم و آن را به کار گیریم.
او توضیح داد: این نقصان امروز بیش از همیشه در ساختار مدیریت سلامت نمایان شده است. به همین جهت دنیای پیشرفته پیش‌قراول بهره‌گیری از این ابعاد شفابخش شده و شاهد مقالات متعددی از جهان غرب و یا کشورهای پیشرفته آسیایی به ویژه ژاپن و هندوستان در این زمینه هستیم.
شرافت با تأکید بر ضرورت اقدامی علمی، کارشناسی و عملی برای جلب توجه جامعه جهانی به مقوله سلامت معنوی گفت: این اقدام به کار جمعی با مشارکت، همیاری و هم‌افزایی کارشناسان علوم پزشکی، علوم انسانی، مدرسین حوزوی و همکاری حوزه‌های علمیه ایران با جهان اسلام و نیز مشارکت صداوسیما، دانشگاه‌های علوم پزشکی، دانشگاه‌های علوم انسانی، مؤسسه بین‌المللی مطالعات اسلامی و همراهی سازمان جهانی بهداشت WHO نیاز دارد.
فاطمه حاجی‌حیدری